Elk voorjaar zien we de bomen wakker worden. Hun knoppen springen open, bladeren ontplooien zich en bloemen komen tevoorschijn. Laat je leerlingen deze spectaculaire en miraculeuze transformatie overal om hen heen vast leggen en onderzoeken. Zo komen ze te weten hoe sterk de bomen in de buurt en op andere plekken in Nederland en Europa reageren op verandering in temperatuur.
Hieronder geven we je alle info om mee te doen.
Er is ook een speciale leerlingenpagina waar het project in leerlingentaal wordt uitgelegd.
Periode
10 februari – 22 april 2022
Niveau
vmbo, havo/vwo onderbouw
Vak
Biologie, natuur, onderzoeksvaardigheden
Tijdsbesteding
Minimaal één introductieles en één afsluitende les. Tussendoor maken de leerlingen zelfstandig foto’s.
Doel
Beter begrijpen van effect klimaatverandering op bomen en gezondheid. Je doet samen met leerlingen uit heel Europa mee aan een onderzoek van GLOBE wetenschapper Arnold van Vliet van Wageningen University.
"We kunnen alle hulp gebruiken bij ons onderzoek naar de effecten van klimaatverandering op de natuur"
Samenvatting
Het onderzoek in het kort
Het onderzoek bestaat uit twee onderdelen die afzonderlijk of (bij voorkeur) gezamenlijk kunnen worden uitgevoerd.
GrowApp. Leerlingen downloaden de GrowApp op hun smartphone en maken foto’s van bomen. De app maakt hier automatisch time lapse animatie van. Dit onderzoek is relatief eenvoudig uit te voeren.
Green-up. Leerlingen kiezen een twijg aan een boom en leggen het ontvouwen van het blad vast door hier waarnemingen over op te schrijven en deze door te geven op de internationale GLOBE website www.globe.gov.
Deelnemen aan de campagnes Zowel in Nederland als Europa breed organiseren we een campagne rondom bovenstaande onderzoeken:
European Spring Campaign Jij en je leerlingen komen zo in contact met scholen in heel Europa die ook mee doen aan dit onderzoek. Je kunt hierbij ook Engelstalig lesmateriaal gebruiken. Aanmelden Europese campagne…(deadline 18 februari)
Deelname aan de GLOBE Voorjaarscampagne doe je niet alleen. Je krijgt steun vanuit GLOBE nationaal en internationaal, vanuit Wageningen University en van de andere docenten die meedoen. Als je de onderstaande stappen doorloopt wordt jouw deelname gegarandeerd een succes.
0. Aanmelden
1. Startles
2. Onderzoekslocatie
3. Webinars
4. Metingen doen
5. Waarnemingen doorgeven
6. Analyseren
7. Delen
0. Aanmelden
Stap 0
Aanmelden en ondersteuning
Ondersteuning op school niveau Wij bieden GLOBE scholen kosteloze ondersteuning bij het opzetten van hun project door een student van Wageningen University. Wat de ondersteuning inhoudt wordt met de docent(en) afgestemd. Mogelijkheden zijn: geven van de startles en gastles, keuze van bomen, vraagbaak, geven van reactie op resultaten, ondersteuning bij gebruik GLOBE website/invoeren van data. Door je aan te melden, houden we je op de hoogte van alle activiteiten en kun je je (optioneel) inschrijven voor activiteiten. Aanmelden voor ondersteuning…
Landelijk activiteiten
We organiseren een aantal (optionele) activiteiten waar docenten en leerlingen kunnen aanhaken om over de campagne te leren en met elkaar te delen
10 februari 2022 (16:00-17:00 uur): online kick-off bijeenkomst waar de wetenschappers toelichting geven op hun project.
22 maart 2022 (16:00-17:00 uur): tussentijdse update en vragenuur.
22 april 2022 (09:00-16:00): Science Fair. Evenement op Wageningen Universiteit waar leerlingen hun resultaten tonen aan de wetenschappers en elkaar. Aanmelden voor activiteiten…
Europees activiteiten De coördinatie van de Europese Voorjaarscampagne is in handen van Lenka, Dana en Bara van het Europe and Eurasia Region Coordination Office in Tsjechië. Registreren Europese voorjaarscampagne(deadline 18 februari 2022).
1. Startles
Stap 1
Startles over voorjaarscampagne
De docent, eventueel samen met de Wageningense student, geeft een startles over de Voorjaarscampagne. Hiervoor kan gebruik gemaakt worden van de online interactieve LessonUp.
Tijdens of voor de eerste les deelt de docent de leerlingen in groepjes in. Groepjes maken van 2 tot 3 leerlingen werkt het best.
Leerlingen installeren de GrowApp.
Leerlingen formuleren hun onderzoeksvragen. Tip: Bekijk de onderzoekscyclus van GLOBE en bepaal welke van de acht stappen uit de cyclus je extra wilt benadrukken.
Deze stap is eventueel te combineren met Stap 1. Zorg dan wel voor voldoende tijd tijdens die les.
Kies de bomen: In deze stap kiezen of krijgen de leerlingen een boom op of in de buurt van het schoolplein. Kies bij voorkeur één van de zeven soorten waarmee GLOBE leerlingen overal in Europa de ontwikkeling van het voorjaar volgen. Dit zijn hazelaar, vijg, linde, eik, kers, berk of beuk, zie Figuur 1. Als deze soorten niet in de buurt van school staan, kies dan andere boomsoorten. Tip: Bekijk als docent vooraf welke bomen op of rondom het schoolplein geschikt zijn. Let hierbij op de volgende punten: welke soort(en), bereikbaarheid, zijn er takken met knoppen binnen handbereik, bij voorkeur staat de boom niet in de schaduw van een gebouw. Leerlingen hebben vaak moeite met het bepalen van de boomsoort. Als er nog geen blad aan zit is het nog lastiger. Gebruik eventueel de twijgenkaart. Wandel met de leerlingen langs de bomen. Tip: Naast de boom bij het schoolplein kan je leerlingen ook een boom in de buurt van hun huis laten kiezen.
Figuur 2: Markeren van knoppen aan een takKies een tak die binnen handbereik is. Bij voorkeur een tak aan de zuidkant van de boom. Kies vier knoppen vanaf het uiteinde van de tak en markeer ze met een watervaste stift of tape (zie Figuur 2). Maak van elke knop een foto. Deze knoppen gaan de leerlingen observeren. Ze noteren wanneer ze opzwellen, wanneer ze zich openen en de gemeten bladgrootte (zie metingen doen).
Bepaal bij elke boom de plek vanaf waar de leerlingen met de GrowApp hun timelapse video gaan maken. Tips: niet tegen zon in, ga bij een herkenningspunt staan (bijv. lantaarnpaal, putdeksel), zorg dat er een voorwerp in beeld staat dat gedurende de meetperiode in zicht blijft en niet verandert, bepaal of de locatie (verkeers)veilig is en niet op privéterrein staat. De docent kan er voor kiezen om de eerste foto van de timelapse serie al zelf te maken.
Bespreek welke tekst de leerlingen bij elke foto in het opmerkingenveld toevoegt. Voorstel: #soortnaam (zie Figuur 1), #groepnaam, #schoolnaam, #globe.
Oefen met de GrowApp bij een oefenboom.
Figuur 1. De 7 focussoorten van de voorjaarscampagne
3. Webinars
Stap 3
Nationale en internationale webinars
GLOBE Nederland en de Europese GLOBE campagne organiseren een aantal webinars/bijeenkomsten.
GLOBE Nederland:
10 februari 2022 (16:00-17:00 uur): online kick-off bijeenkomst waar bioloog Arnold van Vliet toelichting het onderzoek uitlegt. Eventueel kun je om 15:00 uur eerst aanhaken bij de Europese webinar.
22 maart 2022 (16:00-17:00 uur): tussentijdse update en vragenuur. Bekijk hier de slides van deze meeting, of gebruik ze direct in je les.
22 april 2022 (09:00-16:00): Science Fair. Evenement op Wageningen Universiteit waar leerlingen hun resultaten tonen aan de wetenschappers en elkaar.
GLOBE Europe (registratie via site is noodzakelijk):
February10 (15:00). Spring Campaign in a Nutshell Introduction to 2022 Spring Tree Campaign activities and schedule. You will learn all you need to know about green-up activities, carbon activities and tree height measurements (de laatste twee activiteiten staan niet op deze pagina uitgelegd).
April7 (15:00) Meeting with Scientists #1 – focus on the role of trees in lowering the Urban Heat Island effect. A meeting with Dr Kevin Czajkowski, Professor at the University of Toledo, USA and the lead of the GLOBE Urban Heat Island Effect Campaign.
May 4 (17:00). Meeting with Scientists #2 – focus on the importance of phenology observations. A meeting with Dr Elena Bautista Sparrow, a soil microbiologist at the International Arctic Research Center (IARC) and School of Natural Resources and Agricultural Sciences at the University of Alaska, Fairbanks and the founder of GLOBE Phenology. Currently, her climate research is focused on vegetation phenology and Earth system science as well as on science education. She is also leading efforts in using GLOBE and Native knowledge/observations in locally relevant environmental studies for students in rural Alaska.
June1 (15:00) Our Spring Research Time to share your experience with Spring Tree Campaign activities and collaboration and get inspired by other teachers and students.
4. Metingen doen
Stap 4
Metingen doen
Bij voorkeur doen de leerlingen minimaal twee keer per week de metingen: de GrowApp foto maken en de knoppen/bladeren bekijken/meten.
GrowApp foto maken Neem minimaal bij iedere meting foto’s met de GrowApp vanaf precies dezelfde plek als dat de eerste foto uit de serie is gemaakt. De GrowApp voegt elke nieuw gemaakte foto toe aan een timelapse video. Tip: geef een prijs voor de mooiste/beste timelapse video.
Knoppen/blaadjes meten en doorgeven Bepaal voor elk van de vier knoppen in welk stadium ze zich bevinden. Leerlingen kunnen dit direct doorgeven via de GLOBE Data Entry App of het eerst opschrijven op het dataformulier en later doorgeven via de app of de website. Ze hebben hiervoor een leerlingaccount nodig op www.globe.gov. Dit kan je als docent via jouw account aanmaken. Heb je dit niet, of heb je vragen, neem dan contact met ons op. De opties voor de knop zijn:
“Dormant”: de knop is in rust als er geen verandering is te zien aan de knop.
“Swelling”: als de knop groter is dan de vorige keer.
“Budburst”: de eerste dag waarop de knoppen open barsten en je het groen van de blaadjes ziet, de bladontplooiing is gestart.
“Lost”: als de knop of het blad afgevallen of beschadigd is.
Als je ziet dat de knoppen gaan zwellen zou je elke dag even kunnen kijken zodat je precies kunt vaststellen op welke dag de bladontplooiing plaats vindt. Maak een melding van de datum van budburst op het Europese discussieforum.
Zodra de knoppen gebarsten zijn ga je verder met het meten van de lengte van de bladeren. Gebruik een simpele liniaal om de lengte in millimeters te bepalen. Meet de lengte van het blad zonder de steel. Ga door met meten totdat de groei stopt. Geef ook de lengte weer door via bovengenoemde formulier en app/website.
Registreer je waarnemingen van de ontwikkeling van de knoppen en bladeren op de internationale GLOBE site zodat ook andere leerlingen en de wetenschappers jouw waarnemingen kan gebruiken in hun onderzoek. Gebruik de instructie op de GLOBE site voor het doorgeven van de waarnemingen. De coach kan ook assisteren bij dit onderdeel.
6. Analyseren
Stap 6
Analyseer je foto’s en metingen
Leerlingen kunnen hun waarnemingen en eventueel die van anderen gebruiken om onderzoek te doen. Hiervoor zijn er in het leerlingendeel van de campagne enkele datasets en voorbeelden van onderzoeksvragen die ze kunnen gebruiken.
7. Delen
Stap 7
Communiceer je resultaten
Hieronder diverse manieren hoe de leerlingen hun onderzoeksresultaten kunnen communiceren/delen. De leerlingenpagina geeft hier meer info over.
Uploaden resultaten
Europese voorjaarscampagne site: Deel je foto’s, timelapse video’s en je onderzoeksresultaten met leerlingen en onderzoekers in heel Europa via de discussiepagina van de Voorjaarscampagne (hiervoor moet je met je GLOBE-account inloggen).
Nationale GLOBE site: Leerlingen die meedoen aan het project delen hun resultaten door ze te uploaden in de vorm van een verslag, filmpje, Powerpoint, ArcGIS storymap, etc.
Science Fair Van iedere deelnemende school kan 1 groepje leerlingen haar resultaten presenteren op de Science Fair op Wageningen Universiteit op 22 april. Deelname is optioneel en het is aan de docent om te bepalen welk groepje eventueel wordt afgevaardigd.
GLOBE data entry app of computer om data door te geven.
Resultaten
Wat gebeurt er met de metingen?
De metingen die de leerlingen doorgeven staan openbaar op de kaart www.globe.gov en www.growapp.today. Ze zijn daarmee wereldwijd beschikbaar voor wetenschappers en leerlingen om onderzoek mee te doen.
Wetenschapper Arnold van Vliet analyseert de gegevens aan het eind van de campagne en geeft in onze nieuwsbrief een terugkoppeling op de resultaten.
Community
Resultaten delen
Uploaden. Leerlingen die meedoen aan het project delen hun resultaten door ze te uploaden in de vorm van een verslag, filmpje, Powerpoint, ArcGIS storymap, etc. Uploaden…
Science Fair. Van iedere deelnemende school kan 1 groepje leerlingen haar resultaten presenteren op de Science Fair op Wageningen Universiteit op 22 april. Deelnemen is optioneel en het is aan de docent om te bepalen welk groepje eventueel wordt afgevaardigd.