Lesopzet

Hoe pas je dit project toe?

Dit onderzoek is gericht op de fysisch-chemische kwaliteit van water. Dit is eventueel uitstekend te combineren met onderzoek naar de biologische waterkwaliteit aan de hand van de Nationale Waterdiertjestelling.

De module is opgedeeld in vijf fases die de stappen van wetenschappelijk onderzoek voorstellen. Elke fase is onderverdeeld in één of meerdere lessen. In de docentenhandleiding staat een overzicht van de fases. Je kunt zelf bepalen welke delen van de module je wel of niet uit wilt voeren. De eerste lessen zijn een introductie en daarna volgen de onderzoekslessen waarin de leerlingen het doen van metingen oefenen in de klas. Daarna bedenken de leerlingen een eigen onderzoek.

Je kunt de GLOBE metingen ook zonder deze lessen uitvoeren, maar we raden je sterk aan om in elk geval onderzoeksles 2 te behandelen met de leerlingen. Onderzoeksles 1 is uitermate geschikt om de nieuwsgierigheid te prikkelen en zeer aan te raden voor leerlingen die niet gewend zijn onderzoeksinstructies te volgen en meetapparatuur te gebruiken.

Vaak gebeurt er op school al een waterproject. Met een kleine aanpassing kun je jouw huidige project omzetten naar GLOBE, wat betekent dat de waarnemingen van de leerlingen wereldwijd gedeeld zullen worden.

Lesopzet

Hoe sluit het aan op mijn vak?

Biologie
Met de module Waterkwaliteit doen leerlingen allerlei onderzoekjes in een plas, sloot of rivier in hun omgeving. Zo leren zij over fysisch-chemische processen in ecosystemen en de relatie tussen mens en milieu. Deze module combineert goed met de module Waterdiertjes, die focust op biologische waterkwaliteit.

Scheikunde
In dit project kijken we naar chemische waterkwaliteit. Deze protocollen gaan o.a. over pH, nitraat, EGV en opgelost zuurstof. De metingen die leerlingen uitvoeren sluiten daarmee uitstekend aan bij de vaardigheden die zij bij scheikunde leren.

Technasium (O&O)
Bij GLOBE kijken we naar zowel biologische als chemische waterkwaliteit in onze watermodules. De protocollen over chemische waterkwaliteit hebben betrekking tot o.a. pH, nitraat, EGV en opgelost zuurstof. Bij de module Waterdiertjes gaan kijken leerlingen naar het leven in de sloot en doen op basis daarvan uitspraken over de waterkwaliteit. Voor beide modules kan er samenwerking worden gezocht met partijen als de provincie of het waterschap.

Lesopzet

Hoeveel lessen heb je te besteden?

Één les
In één of twee lessen kan je een paar kleine proefjes rondom waterkwaliteit doen. Laat alle leerlingen een watermonster uit hun omgeving meenemen. Hier kunnen ze enkele protocollen op toepassen.

Twee lessen
In twee lessen zou je aan de les die hierboven beschreven staat nog een verwerkende les kunnen toevoegen, om meer de diepte in te gaan. Hoe kan het dat dit water vrij zuur is? Waardoor zou de troebelheid kunnen komen? 
Of, als er water heel dicht bij school is, kun je samen een watermonster uit de directe schoolomgeving verzamelen en hier in de tweede les een protocol/enkele protocollen op toepassen. 

Drie of meer lessen (kort project)
Als je iets meer lessen tot je beschikking hebt, kan je met leerlingen het veld in. Om tijd te winnen, kan je de leerlingen over de verschillende protocollen verdelen, in de vorm van een soort expertles. Ze kunnen in de verwerkende les hun kennis uitwisselen. Leerlingen hebben bij 3 lessen of meer ook de tijd om een volledige onderzoekscyclus te doorlopen.

Lesopzet

Meer dan het standaard lesmateriaal

Internationale campagne
Binnen Europa wordt er in het voorjaar een campagne, de Water Bodies Challenge, georganiseerd. Leerlingen wisselen hierbij kennis uit over de waterlichamen in hun leefomgeving o.a. door middel van storymaps.

Profielwerkstuk
De leerlingen kunnen zelfstandig aan de slag met de protocollen en zo hun eigen profielwerkstuk invullen rondom waterkwaliteit.