Onderzoek
naar fijnstof,
help je mee?

Lesmateriaal

Handleidingen

Deze website is zo opgezet dat leerlingen er zoveel mogelijk zelfstandig mee kunnen werken. Door mee te doen aan de fijnstofcampagne leren de leerlingen over het concept “onderzoek doen” binnen de context van de “fijnstofproblematiek”.

Voor docenten zijn de volgende handleidingen beschikbaar:

Lesopzet

Hoe zet je het fijnstof project op?

Zoals in alle GLOBE projecten, staat onderzoek doen centraal. Zo ook in de fijnstofmodule. Leerlingen gaan zelf aan de slag om een onderzoek uit te voeren. De metingen doen ze met de sensorkit of met de snuffelfiets om een onderzoeksvraag te beantwoorden. Voor het opzetten van een onderzoekje wordt de onderzoekscyclus gebruikt. Deze geeft stap voor stap weer hoe (wetenschappelijk) onderzoek moet worden opgezet en uitgevoerd. Deze basis kan worden uitgebreid met vakinhoudelijke of meer thematische lessen.

Hoeveel tijd heb je?

Één les
Als je weinig tijd hebt, is de introductieles een mooie samenvatting van alles wat een leerling zou moeten leren over fijnstof. 

Twee lessen
Je kunt de introductieles uitbereiden met een vakinhoudelijke verdiepende lessen. 

Drie of meer lessen (kort project)
Voor een kort project start je met de introductieles. Daarna kan je kiezen voor een vakinhoudelijke les of een thematische les, over bijvoorbeeld data analyse. Tijdens deze les of als huiswerk gaan de leerlingen een klein onderzoekje doen naar fijnstof met een fijnstofsensor. De laatste les kan worden gebruikt om de resultaten te presenteren. 

verdieping per vak

Aansluiting bij diverse vakken

Het project fijnstof in de lucht, sluit aan bij diverse vakken. Met de verwerkingsopdrachten kan je kiezen waar je precies de focus op legt.
 
  • Alle vakken: wat is luchtkwaliteit en welke rol speelt fijnstif daarin? Wat mogelijkheden zijn om de uitstoot van fijnstof (zelf) te verminderen? De internationale component van milieuproblemen.
  • Biologie: fijnstof heeft invloed op de gezondheid. Het onderzoek sluit dan ook goed aan bij lessen over de luchtwegen en de ademhaling, of bij lessen over de bredere relatie tussen leefomgeving en gezondheid.
  • Scheikunde: Fijnstof is een verzamelnaam voor allerlei chemische stoffen die als vaste deeltjes in de lucht zweven. Hier kan je op een scheikundige manier naar kijken.
  • Aardrijkskunde: luchtkwaliteit en stedelijke vraagstukken zijn onderwerpen die bij aardrijkskunde aan bod komen. Ook kan je stilstaan bij de geografische spreiding van bronnen van fijnstof.
  • NLT: er is een speciale NLT-module ontwikkeld waarbij leerlingen of met de stationaire fijnstofsensor of met de snuffelfietsen aan de slag gaan
  • O&O: iedere provincie en veel gemeenten in Nederland hebben het Schone Lucht Akkoord ondertekend. Dit zijn hele mooie potentiële opdrachtgevers.
  • T&T: ook voor het examenvak T&T is er een onderzoeksmodule ontwikkeld.

Verdieping

Combineer je onderzoek

Het onderzoeksproject fijnstof past goed bij verschillende onderzoeksprojecten waaronder NO2, weer & klimaat en UHIE.

  • NO2 en fijnstof: Leerlingen kunnen onderzoek doen naar de overeenkomsten en verschillen in bronnen van beide stoffen, de gezondheidseffecten of ontdekken hoe NO2 ook een rol speelt in de luchtvervuiling door fijnstof.
  • Weer & Klimaat en fijnstof: Het weer heeft een aanzienlijke impact op de concentraties fijnstof in de lucht (zie dit bericht van het KNMI). Leerlingen kunnen bijvoorbeeld onderzoek doen naar de invloed van neerslag, luchttemperatuur, luchtvochtigheid en de wolken op de concentraties fijnstof.
  • UHIE en fijnstof: Leerlingen kunnen onderzoeken hoe fijnstof en het Urban Heat Island Effect elkaar versterken, waarbij hogere temperaturen de concentraties fijnstof verhogen en dit op zijn beurt de negatieve effecten op de luchtkwaliteit.

Meer specifieke informatie en ideeën over het combineren van de projecten vind je in de docentenhandleiding.

Ook bijdragen

GLOBE lidmaatschap

Om mee te doen met de fijnstofcampagne moet je school lid zijn van GLOBE. Je kunt dan:

  1. Meetinstrumenten bestellen;
  2. Lesmateriaal met een slotje ervoor downloaden;
  3. Naar GLOBE (trainings)dagen komen;
  4. Leerlingen hun resultaten laten presenteren op de Science Fair;
  5. Ondersteuning krijgen.

Check hier of jouw school lid is.

Info over het lidmaatschap

Dorien Dorresteijn - GLOBE

Projectleider GLOBE fijnstof

GLOBE

Contactpersoon

Heb je vragen over het fijnstofproject? 

Neem dan contact op met Dorien.

dorien@globenederland.nl