GLOBE Najaarscampagne: Houtrook?!
Door de energiecrisis is de verwachting dat er dit jaar flink meer hout gestookt zal worden om huizen te verwarmen. Houtstook levert een belangrijke bijdrage aan de lokale fijnstofconcentratie. Maar om het ook echt te meten is best moeilijk. We zijn benieuwd of er leerlingen zijn die daar naar hebben gekeken met hun fijnstofsensorkit. Hieronder vertellen we wat ons is opgevallen.
Tijdens het “najaar”, november tot nu, is de luchtkwaliteit extra gemonitord door de talrijke GLOBE fijnstofsensoren, die inmiddels over bijna het hele land verspreid staan (Brabant en Limburg blijven een beetje achter). Ook hebben scholieren van GLOBE scholen regelmatig gefietst en gemeten met hun snuffelfietssensoren. In al die sensoren zit een Sensirion SPS 30, dus onderling zijn de meetdata goed te vergelijken.
In de hele periode van november tot nu was het eigenlijk (veel) te warm; koud was het rond 20 november en vooral tussen 11 en 19 december. Zie ook de KNMI website, onder ‘klimatologie’
Laten we 3 GLOBE sensoren vergelijken, uit Amsterdam, Zwolle en Goes:
De grafieken hebben ieder hun eigen bijzonderheden, soms deed een sensor het even niet bijvoorbeeld. De ‘vuurwerkpiek’ op 1 januari was dit keer niet zo groot. Dat kan liggen aan de plek waar de sensorkits hingen, maar ook was het zo dat er heel veel wind was en dan waait de fijnstof heel snel weg en is er een minder hoge vuurwerkpiek. Dat betekent niet dat er minder vuurwerk was dan andere jaren.
Wat verder opvalt:
- tussen 11 en 21 november waren er veel uitschieters, tot 30 – 40 µg/m3.
- rond 1 december werd er opnieuw veel meer fijnstof gemeten dan anders.
- toen de stoomboot naar Spanje vertrokken was werd de lucht ineens erg schoon!
- tijdens de koude periode tussen 11 en 19 december waren er uitschieters tot zelfs 50 µg/m3.
Als je de data nog beter bekijkt valt het ook op dat de meetwaarden van PM10 vaak nog een stuk hoger lagen dan de waarden van PM2,5. Met name in die periodes dat de PM2,5 al hoog was. Vaak zijn bij een Sensirion SPS 30 de waarden van PM2,5 en PM10 bijna gelijk. We denken dat dat komt omdat de ventilator in de sensor de lucht niet hard genoeg kan aanzuigen. Maar soms lukt dat blijkbaar toch wel!
Als je buiten was, liep, fietste rook je erg vaak de houtrook, zonder dat je precies kan vaststellen waar het vandaan komt. Veel mensen wilden zuinig zijn met het dure aardgas de afgelopen maanden, dus het is misschien wel logisch dat er echt veel hout verstookt is. Maar hard bewijs is er (nog) niet.
Hiernaast een plaatje van de waarden van alle snuffelsensoren, op 1 december. Inderdaad, een ‘vieze’ dag, zoals al eerder genoemd. Op 17 december is de ‘snuffelkaart’ zelfs helemaal rood!
Als je dit stukje gelezen hebt, bekijk dan nog eens goed de data van je eigen sensor of van een sensor in de buurt van je school of huis. Komen die data overeen of heb jij toch iets anders gemeten? Heb je veel gefietst met een snuffelsensor? Op welke dagen mat jij schone of juist vieze lucht? Rook je vaak houtrook of weet je van familie en/of vrienden dat ze dit najaar veel hout verstookt hebben?
Wil je ook je eigen data opsturen? Ga dan naar upload je eigen werk!
Ton Reckman (GLOBE) en Hester Volten (RIVM)
