Onderzoek naar NO2,
help je mee?

Lesmateriaal

Handleidingen

Deze website is zo opgezet dat leerlingen er zoveel mogelijk zelfstandig mee kunnen werken. Door mee te doen aan de stikstofcampagne leren de leerlingen over het concept onderzoek doen, binnen de context van de problematiek rondom stikstofdioxide.

Voor docenten zijn de volgende handleidingen beschikbaar:

Lesopzet

Hoe zet je het stikstof project op?

Zoals in alle GLOBE projecten, staat onderzoek doen centraal. Zo ook in de NO2 module. Leerlingen gaan zelf aan de slag om een onderzoek uit te voeren. De metingen doen ze met het ophangen en afhalen van een palmesbuisje om een onderzoeksvraag te beantwoorden. Voor het opzetten van een onderzoekje wordt de onderzoekscyclus gebruikt. Deze geeft stap voor stap weer hoe (wetenschappelijk) onderzoek moet worden opgezet en uitgevoerd. Deze basis bestaat uit twee lessen en kan worden uitgebreid met vakinhoudelijke of meer thematische lessen.

Hoeveel tijd heb je?

Twee lessen – basis meetcampagne

  • Les 1: maken meetplan
    Deze les begint met een filmpje waarin de wetenschappers van KNMI en RIVM uitleggen waarom en hoe de leerlingen mee gaan doen. Aan de hand van een Powerpoint en werkblad maken de leerlingen vervolgens een meetplan. Ze onderbouwen daarin waar ze de 10 meetbuisjes op gaan hangen. Deze locaties geven ze door via de website.
  • Huiswerk: buisjes ophangen en ophalen
    Leerlingen hangen zelfstandig Palmes buisjes op, zoals aangegeven in meetplan. Na een maand halen ze de buisjes weer op en versturen ze de buisjes naar het lab voor analyse.
  • Les 2: verwerken resultaten
    Leerlingen gaan de data interpreteren aan de hand van een werkblad of ze proberen een vooraf geformuleerde onderzoeksvraag te beantwoorden. Ook de betrokken wetenschapper zal een analyse maken op basis van de resultaten van de Palmes buisjes en de Tropomi satelliet.

Drie of meer lessen (kort project)
De verwerkings- en verdiepingswerkbladen bieden mogelijkheden om er meer lessen aan te besteden. Belangrijk bij de verwerking is dat de leerlingen hun data betekenis geven door deze in de context te plaatsen.

verdieping per vak

Aansluiting bij diverse vakken

Het project Stikstofdioxide in de lucht, sluit aan bij diverse vakken. Met de verwerkingsopdrachten kan je kiezen waar je precies de focus op legt.
 
  • Alle vakken: wat de “stikstofcrisis” en welke rol speelt NO2  daarin?
    Wat mogelijkheden zijn om de uitstoot van NO2 (zelf) te verminderen?
    De internationale component van milieuproblemen.
  • Biologie: stikstofkringloop en de rol die de mens hierin speelt. Ook kan je aandacht besteden aan de impact van stikstofoxiden op onze gezondheid.
  • Scheikunde: stikstof komt in verschillende verbindingen voor in onze leefomgeving. Bij scheikunde kan je stilstaan bij de ontstaanswijze van deze stikstofverbindingen en hun rol bij het ontstaan van (secundair) fijnstof. Op die manier is er een mooie connectie te maken met het GLOBE fijnstof onderzoek. Ook de werking van het Palmes buisje zelf is een interessant onderwerp voor scheikunde.
  • Aardrijkskunde: Luchtkwaliteit en stedelijke vraagstukken zijn onderwerpen die bij aardrijkskunde aan bod komen. Ook kan je stilstaan bij de geografische spreiding van stikstofuitstoot of bronnen van stikstof en aardobservatie door satellieten.
  • Natuurkunde: werking van satellieten.
  • O&O: iedere provincie en veel gemeenten in Nederland hebben het Schone Lucht Akkoord (zie hieronder) ondertekend. Dit zijn hele mooie potentiële opdrachtgevers.

Verdieping

Combineer je onderzoek

Het onderzoeksproject NO2 past goed bij verschillende onderzoeksprojecten waaronder fijnstof en weer & klimaat.

  • Fijnstof en NO2: Leerlingen kunnen onderzoek doen naar de overeenkomsten en verschillen in bronnen van beide stoffen, de gezondheidseffecten of ontdekken hoe NO<sub<2 ook een rol speelt in de luchtvervuiling door fijnstof.
  • Weer & Klimaat en NO2: Leerlingen kunnen onderzoek doen naar de invloed van neerslag en luchttemperatuur op de concentraties fijnstof.

Meer specifieke informatie en ideeën over het combineren van de projecten vind je in de docentenhandleiding.

Ook bijdragen

GLOBE lidmaatschap

Om mee te doen met de NO2 campagne moet je school lid zijn van GLOBE. Je kunt dan:

  1. Palmesbuisjes ontvangen voor de meetcampagnes;
  2. Lesmateriaal met een slotje ervoor downloaden;
  3. Naar GLOBE (trainings)dagen komen;
  4. Leerlingen hun resultaten laten presenteren op de Science Fair;
  5. Ondersteuning krijgen.

Check hier of jouw school lid is.

Info over het lidmaatschap

Dorien Dorresteijn - GLOBE

Projectleider GLOBE NO2

GLOBE

Contactpersoon

Heb je vragen over het NO2project? Neem dan contact op met Dorien. dorien@globenederland.nl