WATERKWALITEIT

Onderzoek de chemische waterkwaliteit

Niveau: vmbo, onderbouw H/V Vakken: bi/sk/(ak)

  • Nieuwe filmpjes waterdiertjes onderzoek

    Het gaat niet zo goed met de kwaliteit van veel wateren in Nederland , en er is maar weinig bekend over de kwaliteit in kleine..

  • Samen aan de slag met Waterdiertjes.nl

    Consortium waterdiertjes opgericht Negen organisaties werken vanaf 2020 samen in het consortium Waterdiertjes. Ze zorgen voor het onderhoud en vernieuwing van de website en werken..

  • Week van ons water van start

    Vandaag gaat de Week van ons water van start! Een mooi moment om mee te doen met de Nationale Waterdiertjes-telling. Red je het niet in..

Doe je mee?

“Jij en andere leerlingen over de hele wereld kunnen helpen bij het ontdekken van nieuwe dingen. Dat kan je doen door het verzamelen van gegevens in wateren in de omgeving van je school. In dit onderzoek kijk je naar de chemische waterkwaliteit. Het is erg leuk om dit te combineren met de biologische waterkwaliteit door mee te doen met de Nationale Waterdiertjestelling. Zo kun je bijvoorbeeld gaan bestuderen welke ongewervelde dieren er eigenlijk leven in die sloot of die plas en wat de relatie is met de chemische kwaliteit van het water.

Ik wens je veel plezier bij het doen van onderzoek aan water.”

Edwin Peeters
GLOBE water onderzoeker, Wageningen University & Research

Edwin Peeters  (WUR)

Filmpje van Leraar24 over GLOBE water

Mee doen met onderzoek?
In deze video volgen we de leraar van twee gymnasium-2 klassen die onderzoek doen voor GLOBE. We zien hoe hij de leerlingen eerst voorbereidt tijdens een klassikale les, daarna begeleidt hij ze tijdens het veldwerk. Alle gegevens uit het veldwerk worden daarna op school verder bestudeerd. De leraar laat de leerlingen samenwerken en ondersteunt hen bij het invoeren van de bevindingen in de database. Aan de orde komt wat er allemaal van jou als leraar verwacht wordt wanneer je leerlingen begeleidt bij het doen van wetenschappelijk onderzoek.

Materialen

Benodigde meetinstrumenten
  • Secchi schijf of buis (helderheid)
  • Thermometer (watertemperatuur)
  • Opgelost zuurstof (kit met Winkler methode)
  • EGV meter (elektrische geleidbaarheids)
  • pH meter of strookjes
  • Nitraat kit

Bestellen
GLOBE verkoopt zelf geen meetinstrumtenten. Hieronder volgen enkele tips voor webshops:

Secchi schijf om doorzicht te meten

Metingen

Download de app voor het doorgeven van GLOBE metingen (data)

1. Metingen doen
In de Protocollen wordt uitgelegd hoe de metingen uitgevoerd moeten worden.

​2. Metingen doorgeven
Verzend je metingen naar de GLOBE database zodat iedereen ze kan zien en gebruiken voor onderzoek. Voor het doorgeven heb je een account nodig.
Er zijn twee manieren om de metingen door te geven (wij raden de app aan!):

  1. Data Entry App: Android | iPhone
     Handleiding app.
  2. Website: noteer je metingen op het dataformulier en geef ze daarna door via website
    Handleiding website.
  3. [optioneel] combineer het chemisch onderzoek naar water met de Nationale Waterdiertjes-telling om te onderzoeken wat de biologische waterkwaliteit is.

​3. Metingen bekijken
Alle metingen komen in de internationale database van GLOBE zodat ze voor leerlingen en wetenschappers wereldwijd beschikbaar zijn. Ga naar het visualisatiewebsite om de data te bekijken. Kijk hier voor de handleiding over visualisatie.

Docenten

Hoe gebruik je GLOBE water in de klas?

Dit onderzoek is gericht op de fysisch-chemische kwaliteit van water. Dit is eventueel uitstekend te combineren met onderzoek naar de biologische waterkwaliteit door mee te doen met de Nationale Waterdiertjes-telling.
De module is opgedeeld in vijf fases die de stappen in wetenschappelijk onderzoek voorstellen. Elke fase is onderverdeeld in 1 of meerdere lessen. U kunt zelf bepalen welke delen van de module u wel of niet uit wil voeren. In de docentenhandleiding staat een overzicht van de fases. De eerste lessen zijn introductie en daarna volgende de onderzoekslessen waarin de leerlingen de metingen oefenen in de klas. Daarna bedenken leerlingen een eigen onderzoek. U kunt de GLOBE metingen ook zonder deze lessen uitvoeren, maar we raden u sterk aan om in elk geval onderzoeksles 2 te behandelen met de leerlingen. Onderzoeksles 1 is uitermate geschikt om de nieuwsgierigheid te prikkelen en zeer aan te raden voor leerlingen die niet gewend zijn om onderzoeksinstructies te volgen en meetapparatuur te gebruiken.

Vaak gebeurt er op school al een waterproject. Met een kleine aanpassing kunt u uw huidige project omzetten naar GLOBE, wat betekent dat dan de waarnemingen van de leerlingen wereldwijd gedeeld zullen worden.

Stappenplan
Wilt u meedoen met GLOBE Waterkwaliteit? Volg dan onderstaand stappenplan:

  1. Word lid van GLOBE.
  2. Kijk in de tab meetinstrumenten wat u eventueel nog nodig hebt en bestel dit.
  3. Download de docentenhandleiding en eventueel de Powerpoint (gebruik je GLOBE wachtwoord)​ en gebruik deze om een goede les op te zetten.  Informatie over het gebruik van de verschillende GLOBE-accounts vind je in de handleiding.
  4. Print de leerlingenhandleiding of laat de leerlingen deze downloaden van de tab leerlingen.
  5. Laat de leerlingen de metingen doen en deze noteren op het dataformulier of doorgeven via de app (zie tab metingen). Voor meer informatie, zie de handleiding over data invoer.

Lesmaterialen tto

Alexandre Meijer
Docent biologie, Leidsche Rijn College, Utrecht
Wilt u meer info over GLOBE water van een ervaren docent, neem dan contact op: ameijer@lrc.nl

Renate Boxem
Docent scheikunde, Vellesan College, IJmuiden
Wilt u meer info over GLOBE water van een ervaren docent, neem dan contact op: R.Boxem@vellesancollege.nl

Inspiratie

Lesideeën en inspiratie

Vergelijk het water
Opzet: leerlingen gaan klassikaal naar een sloot of plas in de buurt van de school. Hier verzamelen zij data. Zo kan je groepjes leerlingen nitraatmetingen laten doen op ieder een verschillende locatie en zo de invloed van landgebruik op de waterkwaliteit te onderzoeken. De data kunnen ze verder onderzoeken in de klas.
Lesduur: 2 lesuren (of een projectmiddag)
Moment van onderzoek: hele jaar lang (verschilt per protocol)
Vakken: biologie, aardrijkskunde, scheikunde

Onderzoek

Onderzoekscyclus

Om een gedegen onderzoek te doen volg je de onderzoekscyclus. Dit betekent o.a. dat je van te voren goed nadenkt over een onderzoeksvraag en vervolgens een plan opstelt. Zie plaatje rechts.

Stap voor stap uitleg

Klik op de button hieronder om stap voor stap uitleg te krijgen hoe je GLOBE water onderzoek kunt doen volgens de onderzoekscyclus.

Onderzoekscyclus GLOBE Water

Mee doen?

Meer info over deelname aan GLOBE