Onderzoek de
bodem,
help je mee?
Lesmateriaal
Handleidingen
Deze website is zo opgezet dat leerlingen er zoveel mogelijk zelfstandig mee kunnen werken. Door mee te doen aan het bodemonderzoek leren de leerlingen over het concept “onderzoek doen” binnen de context van de bodem.
Voor docenten zijn de volgende handleidingen beschikbaar:
Lesopzet
Hoe zet je het bodem project op?
Zoals in alle GLOBE projecten, staat onderzoek doen centraal. Zo ook in de bodemmodule. Leerlingen gaan zelf aan de slag om een onderzoek uit te voeren. Ze gaan zelf bodemdieren zoeken en deze identificeren om een onderzoeksvraag te beantwoorden. Voor het opzetten van een onderzoekje wordt de onderzoekscyclus gebruikt. Deze geeft stap voor stap weer hoe (wetenschappelijk) onderzoek moet worden opgezet en uitgevoerd. Deze basis kan worden uitgebreid met vakinhoudelijke of meer thematische lessen.
Hoeveel tijd heb je?
Het project kan in 3 à 4 lessen uitgevoerd worden.
- Les 1: introductieles: Leerlingen leren over de functies van de bodem en de bodem als een ecosysteem. De introductieles bevat verschillende opdrachten om kennis te maken met de stof of om voorkennis te activeren.
- Les 2: voorbereiden bodemonderzoek
Leerlingen gaan aan de slag met het voorbereiden van het bodemonderzoek door zich te oriënteren en na te denken over wat ze al weten en willen weten over de bodem. Ook denken ze na over hoe ze dit kunnen onderzoeken. - Les 3: voorbereiden bodemonderzoek
Leerlingen volgen de protocollen en verzamelen data voor het bodemonderzoek. - Les 4: voorbereiden bodemonderzoek
Leerlingen gaan zelf aan de slag met het afronden van het bodemonderzoek.
Uitbreiden van de lessenserie
Er zijn verschillende verdiepingsopdrachten beschikbaar om de lessenserie uit te breiden. Meer informatie hierover vind je in de docentenhandleiding.

Verdieping per vak
Aansluiting bij diverse vakken
De bodemmodule sluit aan bij het vak biologie. Daarnaast is er bij de ontwikkeling van deze lesmodule ook rekening gehouden met de kerndoelen voor de v(s)o onderbouw.
- Mens en Natuur: Leerlingen onderzoeken vraagstukken rondom ecosystemen.
- Digitale geletterdheid: Leerlingen leren zich te oriënteren op het onderwerp door verschillende bronnen te raadplegen en verzamelen en verwerken data voor inzichten in bodemgezondheid.
- Burgerschap: Bodemgezondheid is een actueel maatschappelijk probleem. Tijdens het onderzoek wordt de leerling ook gevraagd om mogelijke adviezen te geven a.d.h.v. de resultaten.
Meer specifieke informatie over de kerndoelen waar de module op aansluit vind je in de docentenhandleiding.
Verdieping
Combineer je onderzoek
Het onderzoeksproject microplastics past goed bij verschillende onderzoeksprojecten waaronder de projecten Plastic Soup, waterkwaliteit, waterdiertjes en verschillende internationale protocollen.
- Plastic Soup en Microplastics: Het plastic soup project kan helpen om het microplastics probleem tastbaarder te maken voor leerlingen en hen helpen te begrijpen waar de microplastics die ze onderzoeken vandaan komen.
- Waterkwaliteit & Waterdiertjes en Microplastics: Leerlingen kunnen gebruikmaken van de protocollen van de onderzoeksprojecten Waterkwaliteit en Waterdiertjes om hun bemonsteringslocatie te beschrijven.
- Internationale protocollen en Microplastics: bij het waterkwaliteit project gebruik je de internationale protocollen.
Meer specifieke informatie over welke challenges van het plastic soup project goed aansluiten en ideeën over het combineren van de projecten vind je in de docentenhandleiding.

Ook bijdragen
GLOBE lidmaatschap
Om mee te doen met de microplasticscampagne moet je school lid zijn van GLOBE. Je kunt dan:
- Meetinstrumenten bestellen;
- Lesmateriaal met een slotje ervoor downloaden;
- Naar GLOBE (trainings)dagen komen;
- Leerlingen hun resultaten laten presenteren op de Science Fair;
- Ondersteuning krijgen.
Check hier of jouw school lid is.

Willie Kerkhof - GLOBE
Projectleider GLOBE bodem
GLOBE
Contactpersoon
Heb je vragen over het project bodem?
Neem dan contact op met Willie.